Æskulýðsdagurinn
í Grensáskirkju
2.
sd. í föstu, 5. mars 2023
2.Mós.33-12-14
Heb.
5:7-10
Mk.
10:46-52
Biðjum:
Góði
Guð!
Þakkir
fyrir hvern fagran morgun,
þakkir
fyrir hvern nýjan dag.
Þakkir,
þú vilt mér lýsa, leiða lífs um æviveg. (Sálmur 717:1) Amen.
Náð
sé með yður og friður frá Guði föður vorum og Drottni Jesú Kristi. Amen.
Biblían
Í
kirkjunni lesum við úr bókum Biblíunnar. Biblían er s.s. safn bóka sem ritað
var á 1500 ára tímabili, í þremur heimsálfum, af yfir 40 höfundum.
Biblían
miðlar okkur visku kynslóðanna sem getur haft jákvæð og góð áhrif á líf okkar í
dag.
Gimsteinninn
og sólarljósið
Biblían
er í mínum huga eins og gimsteinn. Boðskapurinn er ómetanlegur og dýrmætur.
Þið
þekkið hvað gerist þegar sólarljósið brotnar í gimsteini, er það ekki? Þá bera
fyrir augu nýjar, litríkar og dansandi myndir.
Slíkt
gerist einnig þegar sólin skín inn um eldhúsgluggann hjá mér í Fagrahjallanum í
Kópavoginu, þar sem ég bý, þar sem lítill kristall hangir stundum í glugganum,
þá speglar hann litríkum myndum á hvítan eldhúsvegginn eða í andlitum
einstaklinganna sem sitja við eldhúsborðið.
Eins
er það í mörgum kirkjum þar sem sólin skín inn um steinda gluggana að nýjar og
nýjar myndir og tákn, sögur og litir bera fyrir augun.
Við
sjáum slíkt einmitt hér í fallegu gluggum Grensáskirkju, sem Leifur Breiðfjörð
listamaður, hannaði og gerði.
Við
sjáum slíkt í fjölmörgum öðrum kirkjum og hafa Leifur og aðrir listamenn
þjóðarinnar gefið okkur mikla dýpt og merkingu með þeirri listsköpun sinni.
Hefur
þú leikið þér með sólarljósið á þennan máta, með kristal eða öðrum hlutum sem
brjóta sólarljósið?
Sögur
Sögur
geta einnig virkað svona.
Manstu
eftir einhverri sögu sem þú heyrðir þegar þú varst yngri, svo rifjar þú hana
upp síðar og skilur hana með öðrum hætti? Þá er eins og sagan sé að spegla til
þín nýrri mynd, eins og þegar sólarljós brotnar í gimsteini, eitthvað nýtt
verður til, nýr skilningur kviknar.
Þannig
er það með frásögur Biblíunnar, sem varðveist hafa í mörg þúsund ár, þær geta
birt okkur nýjar og nýjar myndir og upplýsingar, allt eftir því hvaða
viðfangsefni við erum að fást við í lífinu, hverju sinni.
Það
er líkt og Biblían sé gimsteinn sem birtir okkur nýjar, litríkar og dansandi
myndir, þegar við leyfum lífsljósi okkar að lýsa í gegnum sögur Biblíunnar og
heimfærum þær upp á okkar eigið líf, þ.e.a.s. skiljum líf okkar í samhengi við
þær sögur sem Biblían geymir.
Bænheyrsla
Textar
æskulýðsdagsins í dag eru úr Annarri Mósebók, Hebreabréfinu og
Markúsarsguðspjalli.
Það
sem textarnir eru að segja okkur er að Guð heyrir bænir og svarar bænum.
Frásögurnar
sem textarnir geyma eru frásögur af bænasvörum.
Bænirnar
sem verða bornar fram hér á fram eru unnar upp úr bænarorðum fermingarbarna,
sem þau settu á blað í vikunni, í fræðslunni.
Það
var svolítið gaman fyrir okkur prestana að sjá og finna hvað fermingarbörnin
eru vel hugsandi og meinandi.
Textinn
í annarri Mósebók segir frá samtali Móse og Guðs. Við gætum auðvitað staldrað
lengi við þetta atriði og velt fyrir okkur innihaldi þeirra orða, þ.e. að Guð
og Móse hafi átt í svo nánu sambandi. En ef við skoðum þennan texta, sem þið
eruð með í höndunum, fyrri textann, þá sjáum við að Móse þurfti ennfrekari
svör. Hann þurfti enn frekari staðfestingu þess að Guð væri með honum. Þarna er
jú Móse búinn að leiða fólkið út í eyðimörkina, burt úr þrældómnum í
Egyptalandi, þar sem þjóðin þjáðist lengi, í fjölda ára.
Móse
var leiðtogi þeirra, bar því mikla ábyrgð, og lagði allt sitt traust á Guð. Það
sem við tók var ekki beint glæsilegt, það var löng eyðimerkurganga, og Móse þurfti
staðfestingu þess að Guð væri enn með honum. Honum fannst sem Guð væri að reyna
hann.
Slík
eyðimerkurganga getur verið lýsandi fyrir mannlegt lífshlaup þar sem gjarnan
skiptast á slík tímabil. Öll þekkjum við án efa slíkan reynslutíma í okkar
lífi, þar sem hlutirnir eru ekki alveg að smella, þar sem við þurfum að sýna
þrausegju, þolinmæði og dugnað til að komast í gegnum erfiða tíð.
Biblían
er full af svona vitnisburði og frásögum.
Frásögum
af fólki sem er í sömu stöðu og við, sem glímir við þetta, sér kannski ekki
endilega að Guð sé nærri, þannig frásögur eru margar. En hinar frásögurnar
einnig, þar sem Guð svarar bænum, líkt og hann staðfesti við Móse.
Með
Guð í vasanum
En
Guð verður ekki settur í vasann.
Það
er nefnilega þannig að við setjum Guð ekki í vasann. Guð er ekki eins og
sjálfsali þar sem við nefnum bara það sem okkur langar í og þá dettur það fyrir
fætur okkar.
Ég
var nefnilega fyrir framan sjálfsala um daginn og setti kortið í, sló inn
númerið 22 og niður datt þetta ljómandi góða kaffisúkkulaði, sem ég gaf vini
mínum sem lá þurngt haldinn á Landspítalanum.
Sjálfsalinn
er einmitt þar í anddyrinu.
Nei
Guð er ekki sjálfsali.
Við
erum ekki með Guð í vasanum.
En
Guð er samt til.
Það
er nefnilega svo merkilegt að Guð skuli vera til. Og Guð er ekki bara vera til
heldur er hann nálægur okkur, og ekki nóg með það, hann er kærleikans kraftur,
sem vill okkur öllum vel.
Bænheyrður
sakir trúar
Seinni
texti Æskulýðsdagsins, úr Hebreabréfinu, er áminning þess að Jesús er sonur
Guðs. Textinn fjallar einnig um bænheyrslu, þar sem segir að Jesús hafi borið
fram bænir með sárum andvörpum og tárum fram fyrir þann sem megnaði að frelsa
hann frá dauða og var hann bænheyrður sakir trúar sinnar – eins og segir í
textanum.
Síðan
segir að „þegar hann hafi fullnað allt varð hann öllum, sem honum fylgja, sá
sem gefur eilíft hjálpræði, af Guði nefndur æðsti prestur að hætti Melkísedeks.“
Þar
er verið að vísa í fyrstu Mósebók er friðarkonungurinn Melkísedek blessaði
Abraham og færði honum brauð og vínberjasafa, og er fyrirmynd af þjónustu Jesú
í heiminum.
Hebreabréfið
lýsir því nefnilega, að kristindómurinn á rætur í gyðingdómi, en gerir einnig
grein fyrir mismuninum á þessum trúarbrögðum tveimur. Það, sem helst skilur að
kristnina og gyðingdóminn, er sjálfur Jesús Kristur. Hann er æðsti presturinn,
sem bar sjálfan sig fram sem syndafórn í eitt skipti fyrir öll (9.23-10.18).
Hann dó og var grafinn og reis upp aftur. Með því greiddi hann öllum mönnum veg
inn í sjálfan himininn (4.14-5.10; 7.1-8.13). Eins og segir á öðrum stöðum í Hebreabréfinu.
Það
er svona kjarnaboðskapurinn.
Höfundurinn
segir Jesú jafnframt meiri en nokkurn af englum Guðs (1.5-14), meiri en nokkurn
spámann, jafnvel meiri en Móse og Jósúa (2.1-4.14). Fyrirgefningu syndanna og
lífið nýja sem Jesús færir öðlast mennirnir aðeins fyrir trú. Og trúin veitir
lærisveinum Jesús fullvissu um það sem þeir vona og sannfæringu um þá hluti,
sem eigi er auðið að sjá (11.1), eins og segir á öðrum stað í ritinu.
Beiningamaðurinn
blindi
Þriðji
texti dagsins er síðan úr guðspjalli Markúsar. Þar er kraftaverkafrásaga af
Jesú. Það segir frá því er Jesús gefur blindum manni sýn.
Þarna
er aftur einstaklingur sem biður Jesú. Bartímeus, sem var blindur, vildi ná
sambandi við Jesú, sem var þarna á ferð.
Hann
biður þessarar fornu bænar um að honum verði miskunnað. „Sonur Davíðs, miskunna
þú mér!“ Jesús er sagður af Davíðs ætt, þ.e. sem sagt Davíð konungur, sem
Davíðssálmarnir eru kenndir við, eins og Drottinn er minn hirðir, mig mun
ekkert bresta, og svo framvegis.
Fyrst
vilja viðstaddir þagga niður í manninum. Vilja ekki að hann sé með þessi
háreysti, að hann sé ekki að trufla Jesú. En Jesú segir þeim síðan að kalla á
hann og spyr hann síðan: „Hvað viltu að ég geri fyrir þig?“
Var
það ekki nokkuð augljóst? Hann var blindur.
Jesús
spyr samt og vill heyra hvað maðurinn segir og biður.
Ég
hef reynt það á eigin skinni að munur er á því hvernig bænarsvörin berast
manni, eftir því hvernig við berum bænirnar fram. Erum við nákvæm í bæninni,
þ.e.a.s. biðjum við skírt, eða biðjum við kannski bara ekki neitt.
Það
er þá ekki skrýtið að bænasvörin standi á sér, ef einskis er beðið.
Ef
Bartímeus hefði ekki svarað, ef Bartímeus hefði ekki kallað og beðið, verið
alveg með á hreinu hvað það var sem hann vildi að Jesús gerði fyrir sig, þá er
ekki víst að hann hafi fengið sjónina aftur.
Trúin
flytur fjöll, segir á einum stað.
Og
svo segir Jesús á öðrum stað: Biðjið og yður mun gefast. Leitið og þér munuð
finna. Knýið á og fyrir yður mun upplokið verða.
Þar
er miklu lofað, en á sama hátt og auglit Guðs fylgdi Móse, fylgir Guð okkur
einnig í dag. Hann birtist okkur hvað skýrast í orðum Jesú og frásögum og
einnig í andanum heilaga sem er nærri, hvar sem tveir eða þrír eru saman komnir
í hans nafni, líkt og hér í dag.
Sjónin
Við
getum auðvitað velt því fyrir okkur hvaða merkingu sjónin hafi í þessari
frásögu. Var Bartímeus alveg blindur, eða var hann blindur á einhverja
mikilvæga eiginleika lífsins?
Stundum
er talað um hin sjö undur veraldar. Í því samhengi er gjarnan talað um Píramíta
Egyptalands, Miklagljúfur, Kínamúrinn, Taj Mahal, Péturskirkjuna í Róm, Panamaskurðinn
og Empire State bygginguna.
Einhver
dró fram önnur undur og sagði að hin sjö undur veraldar væru ekki svo langt
undan, því þau væru eftirfarandi:
Að
sjá, að heyra, að snerta, að finna bragð, að finna til, að hlæja og að elska.
Kærleikurinn
Það
er einmitt það sem kirkjan boðar og stendur fyrir, það er elskan. Elska Guðs
til mannanna og það að minna okkur á að við eigum að elska Guð og hvert annað.
Kærleikurinn
laðar jafnframt fram aðra mikilvæga eiginleika, eins og mildi í garð annarra. Frið,
auðmýkt og hógværð.
Mér
finnst eins og mildin sé sá eiginleiki sem sé hvað mikilvægastur í samtímanum.
Við þurfum að rækta með okkur meiri mildi í samfélaginu, bæði í eigin garð og
annarra.
Kannski
að það ætti að vera eitt af bænarefnunum sem við tökum með okkur út í daginn.
Mildi
og friður.
Dýrð
sé Guði, föður og syni og heilögum anda. Svo sem var í upphafi, er og verður um
aldir alda. Amen.
Takið postullegi kveðju. Náðin Drottins vors Jesú Krists, kærleiki Guðs og samfélag heilags anda sé og veri með yður öllum. Amen.
Flutt í æskulýðsmessu í Grensáskirkju 5. mars 2023.
