42Drottinn mælti: „Hver er sá trúi og hyggni ráðsmaður sem húsbóndinn setur yfir hjú sín að gefa þeim skammtinn á réttum tíma? 43Sæll er sá þjónn er húsbóndinn finnur breyta svo er hann kemur. 44Ég segi yður með sanni: Hann mun setja hann yfir allar eigur sínar. 45En ef sá þjónn segir í hjarta sínu: Það dregst að húsbóndi minn komi, og tekur að berja þjóna og þernur, eta og drekka og verða ölvaður, 46þá mun húsbóndi þess þjóns koma á þeim degi er hann væntir ekki, á þeirri stundu er hann veit ekki, höggva hann og láta hann fá hlut með ótrúum. (Lk. 12:42-46)
Samhengi meðal gærdagsins, dagsins í dag og morgundagsins er áhugavert og vel þess virði að íhuga. Við munum það sem gerðist í gær og það hefur áhrif á líðan okkar í dag. Og fyrirætlanir okkar um morgundaginn hafa einnig áhrif á liðandi stund. “Í dag” er því þar sem fortíð og framtíð mætist.
Skoðum aðeins sambandið dagsins í dag og morgundagsins. Ólíkt gærdeginum sem er liðinn og óbreytanlegur, getur dagurinn í dag og morgundagurinn breytist eftir vilja okkar og ákvörðun. Hvort metið þið meira, daginn í dag eða morgundaginn? Hvort sem er, virðist aðalpunkturinn vera að halda jafnvægi milli dagsins í dag og morgundagsins. Ef við erum of upptekin að njóta dagsins í dag og lítum lítið á morgundaginn, þá hin telja okkur skorta skipulagshæfileika. Ef við bindum væntingu okkar aðeins á morgundaginn og frestum við því að vinna verkefni dagsins, þá munu hin telja okkur skorta framkvæmdargetu.
Dæmisaga Jesú um þjón, sem passar hús á meðan húsbóndinn er í burtu, fjallar um samband dagsins í dag og morgundagsins. Satt að segja er meginatriði dæmisögunnar endurkoma Krists eða dómsdagurinn. Reynum núna að skoða endurkomu Krists eða komu Guðs ríkisins með því að hugleiða samband dagsins í dag og morgundagsins. Það mun auðvelda okkur til að íhuga endurkomu Krists og Guðs ríkið.
Jesús talar raunar um þetta efni nokkrum sinnum. T.d. eru tvær umfjallanir til, sem varða sambandið á milli dagsins í dag og morgundagsins, á undan ofangreindinni dæmisögu í 12. kafla Lúkasarguðspjallsins.
Fyrri umfjöllunin er dæmisaga um heimskan ríkan mann sem safnaði auðæfum sínum án þess að vita að hann yrði líflátinn á þeirri nóttu. (Lk.12:13-21) Seinni umfjöllunin eru þau frægu orð Jesú: “Hafið ekki hugan við, hvað þið eigið að eta og hvað að drekka, og kvíðið engu. Allt þetta stunda heiðingjar heimsins, en faðir yðar veit, að þér þarfnist þessa”. (Lk.12:20-30)
Það má segja m.ö.o. að fyrri umfjöllunin kenni okkur um þá heimsku að taka morgundaginn sem sjálfsgefinn, seinni umfjöllunin segir frá þeirri heimsku að hafa áhyggjur af morgundeginum á meðan þú lifir daginn í dag. Og síðan kennir dæmisagan um þjón húsbóndans að þá heimsku að vanrækja starf dagsins þó hann vissi ekki hvenær húsbóndinn kæmi til baka.
Af þessu mæti álýkta að Jesús sé frekar neikvæður gagnvart því að skipueggja næstu daga eða að leggja væntingar sínar í morgundaginn. Hins vegar er það svo að Jesús kennir okkur um að undibúa okkur vel fyrir dómsdaginn í öðum kaflum eins og t.d. eftirfarandi:
“Maður nokkur átti fíkjutré gróðursett í víngarði sínum. Hann kom og leitaði ávaxtar á því og fann ekki. Hann sagði þá við víngarðsmanninn: ... Högg það upp.... en (víngarðsmaðurinn) svaraði honum: Herra, lát það standa enn þetta ár þar til ég hef grafið um það og borið að áburð. Má vera að það beri ávöxt síðan. Annars skaltu höggva það upp”.(Lk.13:6-9)
“Og í helju, þar sem hann var í kvölum, hóf hann upp augu sín og sá Abraham í fjarska og Lasarus við brjóst hans. Þá kallaði hann: Faðir Abraham, miskunna þú mér og send Lasarus að hann dýfi fingurgómi sínum í vatn og kæli tungu mína því að ég kvelst í þessum loga. Abraham sagði: Minnstu þess, barn, að þú hlaust þín gæði meðan þú lifðir og Lasarus böl á sama hátt. Nú er hann hér huggaður en þú kvelst.”.(Lk.16:19-31)
Því Jesús hunsar alls ekki fyrirhyggju. En í flestum tilfellum snýst fyrirhyggja Jesú um dómsdaginn eða daginn þegar Guðs ríkið kemur, en ekki um morgundaginn sem er framlenging dagsins í dag.
En hvað merkir “í dag”? Þrátt fyrir allt er komið, getum við ekki lifað annan dag en daginn í dag. Þó að við munum uppákomu gærdagsins og búum til áætlun fyrir morgundaginn, er það ekkert annað en “í dag” þar sem við lifum lífi okkar. Dagurinn í dag er náðargjöf sem Guð gefur okkur og ef við tökum ekki mark á virði dagsins í dag, þá er það hið sama og að taka ekki mark á virði “lífs” okkar í heild.
“Það er allt í lagi að vanrækja ábyrgð mína í dag, þar sem húsbóndinn minn kemur ekki til baka fyrr en á morgun. Ég verð góður þjónn bara á þeim tíma þegar hann er í húsinu”. Villa slíks viðhorfs þjónsins í dæmisögunni er hið sama og sú villa að við setum endurkomu Krists á mannlegt dagatal sem er röð daga eins og gærdagur, dagur í dag, morgundagur og næsti dagur..... og svo framvegis. En við getum ekki dagset þann dag í dagatal okkar eins og ólympíuleikarnar í Lundnum á árið 2012 og þar næstu á 2016.
Þegar við villumst og setum endurkomu Krists á dagatal, byrjum við að hugsa: “óþarfi að gera þetta núna... kannski á morgun eða hinn..” þangað til við tökum eftir því að það er orðið allt of seint til að sinna því verkefni. Verkefni á hér ekki aðeins við dagleg verkefni heldur einnig að iðast sín, að biðjast afsökunar á mistökum í fortíð, að nýta hæfileika sina, að leggja hart að sér fyrir draum sinn o.fl. sem varðar gæði eigin lífs.
Fyrir okkur kristna menn er Jesús ekki aðeins maður í sögunni, heldur er hann lifandi samferðarmaður í lífi okkar og einnig er hann Kristur sem ríkir með endurkomu sinni. Sama má segja um Guðs ríkið. Guðsríkið er ekki heimurinn eftir dauða eða eitthvað sem birtist í farmtíðinni. Guðs ríkið er nálægt okkur núna, og þegar við leggjum trú okkar á Jesú, þá er dagurinn í dag nú þegar inngangur að Guðs ríkinu. Dagurinn sem leiðir okkur til Guðs ríkisins er ávallt “í dag” en ekki á morgun.
Að njóta dagsins í dag er nefnilega að stíga skrefi í Guðs ríkinu, og það merkir allt annað en að hvort við tökum tillits til framtíðar eða ekki í daglegu jarðnesku lífi okkar.
Við förum inn í Guðsríkið í gegnum daginn í dag. Njótum þessarar náðar.