Sunnudagur milli nýárs
og þrettánda 2020
Sunnudagur milli nýárs og
þrettánda - Í vernd Guðs / Guðs hús
Prédikunartexti: Lúk 2.41-52
Í húsi föðurins - í skugga
Drottins
Jólin eru brátt liðin. Þau hafa
verið um margt sérstök, því við höfum lifað í skugga kórónuveiru og náttúruhamfara,
sem hafa skekið líf eintaklinga og fjölskyldna, já allra landsins barna. Hugur
okkar er hjá Seyðfirðingum og öðrum sem hafa farið illa út úr þeim hörmungum
sem gengið hafa yfir okkar þjóð.
Boðskapur jólanna er að konungur
konunganna, ljós heimsins, hafi fæðst sem lítið barn og verið lagt í jötu.
Yfir jóladagana skoðum við atburði
sem snerta fæðingu og bernsku Jesú.
Englar og menn koma við sögu
sjálfrar fæðingarinnar. Guðspjallamennirnir Lúkas og Mattheus rekja atburðina
hvor með sínum hætti. Eftir atburðina sem tengdust fæðingu Jesú, var hann
færður í musterið á sjöunda degi og umskorinn.
Jesús fæddist í skugga yfirvalds
sem sat um líf hans. Rétt eftir fæðinguna urðu foreldrar hans að flýja undan Heródesi
konungi. Þau flýðu til Egyptalands. Þegar Heródes áttaði sig á því að vitringarnir
hefðu ekki komið til hans skilaboðum um hvar barnið væri, lét hann myrða öll
sveinbörn tveggja vetra og yngri í nágrenni Betlehems. Í Egyptalandi bjuggu þau
þar til Heródes var allur. Þá fluttu þau á ný til Ísraelslands. En vegna þess
að Arkelás sonur Heródesar hafði tekið við af honum, þorðu þau ekki öðru en að
setjast að í Nasaret sem var í öðru konungdæmi. Þar ólst Jesús upp.
Jólin eru ekki öll einn lofsöngur
og gleði í kirkjunni. Stutt er í myrkrið, ofsóknir og erfiðleika. Þannig er
annar dagur jóla helgaður píslarvottinum Stefáni. Hann lét lífið vegna
trúarinnar á Jesú. Hann játaði trú á Jesú Krist og var grýttur til bana. Barnadagurinn,
fjórði dagur jóla, segir frá barnamorðunum í Betlehem. Þannig vitna textar
jólanna bæði um gleðina sem tengist komu Krists í heiminn, en einnig um þær
ofsóknir og dauða sem tengdust honum. Börnin liðu saklaus og Stefán var grýttur
vegna trúar sinnar.
Í skugga
Öll heimsbyggðin hefur lifað síðast
liðið ár í skugga sameiginlegs óvinar, sem er bæði ósýnilegur og skæður. Við
þökkum Guði fyrir, að nú þegar er byrjað að bólusetja fyrir veirunni. Smám
saman mun lífið færast í eðlilegt horf. Þá mun vera gott að geta komið saman á
ný, án ótta við að smitast eða vera völd að smiti.
Við lifum í mismunandi skugga.
Sumir lifa í skugga fátæktar eða ofsókna, aðrir fjalla, sem hafa svikið þau. En
þannig komst ungur Seyðfirðingur að orði um fjallið, sem hann hafði alist upp undir.
Skuggi ógnar er skelfilegur. Þess vegna er svo mikilvægt að eiga mynd af annars
konar skugga, sem gefur öryggi og frið.
Í Davíðssálmi 17 segir: „Drottinn, Varðveit
mig sem sjáaldur augans, fel mig í skugga vængja þinna" (Ds 17:8). Drottinn
er beðinn um að vernda og skýla eins og ungamóðir sem safnar ungum sínum undir
vængi sína.
Jesús fékk að fara til Jerúsalem og
í musterið vegna þess að foreldrar hans töldu sig örugg um líf hans. Skuggi
þeirra sem ofsóttu hann vofði ekki lengur yfir honum.
Hér í Breiðholtskirkju er
Alþjóðlegi söfnuðurinn til húsa ásamt heimasöfnuðinum. Hann tilheyrir
þjóðkirkjunni og byggir á lútherskum grunni. Margir sem koma til okkar hafa
gengið í gegnum ofsóknir og sumir pyntingar vegna þess að þau eru kristin eða
iðka trú sem ekki er stjórnvöldum þóknanleg. Aðrir eru á flótta undan
styrjaldarátökum í heimalandi sínu. Fleira mætti nefna. Þetta fólk þráir
friðsamt líf. Þráir að fá að koma til kirkju, koma til Guðs nákvæmlega eins og
þau eru. Orð Guðs í pistli dagsins eru handa þeim og okkur öllum: „ Áður en grunnur heimsins var lagður útvaldi hann oss í Kristi að hann
hefði oss fyrir augum sér heilög og lýtalaus í kærleika.“ Guð lítur á hjarta
mannsins en ekki það sem maðurinn sér hið ytra (1. Sam. 16.7,8). Það eru
forréttindi að fá tækifæri til að aðstoða fólk á flótta við að eignast betri
framtíð, framtíð í öryggi og frelsi. Við
höfum það gott Íslendingar. Hjá okkur er trúfrelsi, skoðanafrelsi og
tjáningarfrelsi. Ég held að við áttum okkur ekki alltaf á þeim miklu lífsgæðum,
sem fólgin eru í þeim mannréttindum sem við njótum. Þau eru okkur svo sjálf
sögð. Fyrir þau megum við þakka.
Í húsi Guðs
Fyrir ári síðan var Breiðholssöfnuður í skugga kvíða,
því kirkjuhúsið lá undir miklum skemmdum og við áttum ekki fé til viðgerða. En
nú getum við glaðst á ný. Viðgerðum á Breiðholtskirkju lauk fyrir nokkrum
vikum. Musteri Guðs, Breiðholtskirkja, lekur ekki meir. Við fögnum og höfum
helgihald á nýjan leik hér á efri hæð kirkjunnar. Þó verður enn meiri gleði og
fögnuður er við getum komið fleiri saman og átt samfélag eftir að sóttvarnarreglum
verður aflétt. Við erum þakklát stjórn Jöfnunarsjóðs kirkjunnar fyrir stuðninginn. Án fjár
úr honum hefðum við ekki getað lagfært kirkjuna. Einnig koma endurgreiðslur á virðisauka
af allri vinnu sér einkar vel. Fyrir gjafafé vina höfum við getað sett
pípuorgelið upp á nýjan leik, hreint og tært, en það þurfti að taka stóran
hluta þess ofan í viðgerðunum. Kirkjan á sér marga vildarvini. Þeim viljum við
þakka. Það er ekki sjálfgefið að eiga slíka vini.
Margt hefur verið rætt um aðskilnað ríkis og kirkju,
aðskilnað trú- og lífsskoðunarfélaga og ríkisins. Margir vilja að sem minnst
samband sé þar á milli. Undir það get ég tekið. Hvert trúfélag og
lífsskoðunarfélag á að ráða málum sínum sjálft, sé það gert innan lögmæltra
marka. En þrátt fyrir þetta hefur ríkissjóður öll þessi félög í greip sinni
gegnum sóknargjöldin. Þjóðkirkjan er elsta trúfélag á Íslandi og það lang
fjölmennasta. Með lögum um sóknargjöld tók ríkið að sér innheimtu og útdeilingu
þeirra. Þau gjöld eru reiknuð samkvæmt lögum sem hlutdeild af tekjuskatti ár
hvert. Það sorglega og óréttláta er, að ríkissjóður hefur haldið eftir stórum
hluta af sóknargjöldunum frá því fyrir hrun. Þjóðkirkjan hefur alla tíð haldið
því fram að sóknargjöld séu félagsgjöld, en ríkið ætíð farið með þau sem
nefskatt sem það getur útdeilt að eigin vild. Erfiðleikar fámennrar sóknar eins
og Breiðholtssóknar eru miklir, því sóknargjöldin duga ekki fyrir rekstri og
safnaðarstarfi án aðstoðar. Það er því réttlætismál að stjórnvöld leiðrétti sóknargjöldin.
Það er söfnuðinum okkar lífs nauðsyn. Við það myndum við geta haldið úti okkar
góða safnaðarstarfi, rekið kirkjuna og haldið henni við. Öll trúfélög og
lífsskoðunarfélög í landinu myndu njóta góðs af þeirri leiðréttingu.
Í húsi föðurins
Hann varð eftir í musterinu. Þegar
foreldrar hans loksins fundu hann, svaraði hann þeim: "Hvers vegna voruð
þið að leita að mér? Vissuð þið ekki að mér ber að vera í húsi föður
míns?" Jesús virðist stein hissa á foreldrum sínum. Ef við lítum fram hjá
ótta foreldra hans og kvíða, undrun og harmi, yfir því að hann skilaði sér ekki
áleiðis heim, þá er þessi frásögn af Jesú í musterinu mjög upplýsandi fyrir
þroskaferil hans. Tólf ára gamall er hann fullviss um stöðu sína. "Mér ber
að vera í húsi föður míns."
Það er annað sem er
eftirtektarvert. María móðir hans segir: "Við faðir þinn höfum leitað þín
harmþrungin." Jesús svarar: "Mér ber að vera í húsi föður míns."
Hann áréttar það sem hann átti eftir að kenna okkur síðar, að Guð er faðir hans.
Það er hjá honum sem Jesús á að vera. Hann vill vera í nærveru hans, í skugga
vængja hans. Fyrstu orðin sem höfð eru eftir Jesú eru þau að Guð sé faðir hans.
Við höfum tækifæri til þess að taka
sömu afstöðu og Jesús tólf ára. Það er mikilvægt að þekkja stöðu sína sem Guðs
barn. Í Jesú Kristi, í trúnni á hann, erum við Guðs börn. Það er vilji hans.
Drengurinn Jesús, veit hverjum hann
tilheyrir. Hann tilheyrir föður sínum og ákvað að dveljast sem lengst í nærveru
hans fyrst hann var á annað borð kominn til Jerúsalem. Þar er einnig okkar
staður. Í fangi Guðs, í nærveru hans, hjá honum. Eitt í honum, en ekki endilega
eins.
Það er manneskjunni eðlislægt að
leita að tilgangi og merkingu í lífinu. Kristin trú leiðir okkur í gegnum lífið
með Jesú okkur við hönd. Hún er lykill á túlkun á því sem fyrir kemur. Þó er
afar mörgum spurningum ósvarað. Sérstaklega í glímunni við hamfarir, sjúkdóma
og hörmungar.
Eitt er þó víst að traust á nærveru
Guðs, kærleika Jesú Krists, mitt í erfiðleikunum er lykill að merkingu. Bænin
um handleiðslu og fullvissan um kærleiksríka hönd skipta sköpum. Guð er með
okkur í veikindum og erfiðleikum. Jesús gengur við hlið okkar og ber okkur uppi
er við erum veikust. Þegar við deyjum tekur hann á móti okkur. Hann er Orðið
sem varð hold, sá sem allt vald hefur á himni og jörðu. En um leið sá sem
þjáist og deyr á krossi, til að rísa upp til nýs lífs. Í anda sínum er hann hjá
okkur, innra með okkur. Við erum musteri hans.
Sr. Valdimar Briem
orðar leitina á þennan hátt:
í húsi síns föður
kæra.
Í helgidóm bent oss
hingað er
með hljóminum
klukkna skæra.
Hér lýsir hans
orð, hans blessað borð
hér blessun oss
hefu'r að færa.
Vort hjarta sé
musteri heilagt það,
er Herrann í
bústað eigi,
og hvenær sem
leitum honum að,
þar hann ætíð
finna megi,
svo viskan og náð þar
verði sáð,
er vaxi með
hverjum degi.
Dýrð sé Guði föður,
syni og heilögum anda, svo sem var í upphafi, er og verður um aldir alda. Amen.
