Við þekkjum
öll tvöfalda kærleiksboðorðið, eins og við köllum það. Í samstofna
guðspjöllunum, Markúsar-, Matteusar- og Lúkasarguðspjalli, gefur Jesús það sem
svar við spurningum fræðimanna og lögvitringa um hvert sé æðst allra boðorða
(Mark), hvert sé hið æðsta boðorð í lögmálinu (Matt), hvað eigi að gera til að
öðlast eilíft líf (Lúk). Sem sagt: Hvað skiptir mestu máli í lífinu? Hvað er
það sem skiptir öllu máli, meira en nokkuð annað?
Mark 12.28-31 Þá kom til Jesú fræðimaður einn. Hann hafði
hlýtt á orðaskipti þeirra og fann að Jesús hafði svarað þeim vel. Hann spurði: „Hvert
er æðst allra boðorða?“
Jesús svaraði: „Æðst er þetta: Heyr, Ísrael! Drottinn, Guð vor,
hann einn er Drottinn. Og
þú skalt elska Drottin, Guð þinn, af öllu hjarta þínu,
allri sálu þinni, öllum huga þínum og öllum mætti þínum. Annað er
þetta: Þú skalt elska náunga þinn eins og sjálfan þig.
Ekkert boðorð annað er þessum meira.“
Matt
22.34-40 Þegar farísear heyrðu að Jesús hafði
gert saddúkea orðlausa komu þeir saman. Og einn þeirra, sem var
lögvitringur, vildi reyna hann og spurði: „Meistari, hvert er hið æðsta
boðorð í lögmálinu?“
Jesús svaraði honum: „Elska skalt þú Drottin, Guð þinn, af öllu hjarta þínu,
allri sálu þinni og öllum huga þínum. Þetta er hið æðsta og fremsta
boðorð. Annað er hliðstætt þessu: Þú skalt elska náunga þinn eins og
sjálfan þig. Á þessum tveimur boðorðum hvílir allt lögmálið og
spámennirnir.“
Lúk 10.25-28
Lögvitringur nokkur sté fram, vildi freista Jesú og mælti: „Meistari, hvað á ég
að gera til þess að öðlast eilíft líf?“
Jesús sagði við hann: „Hvað er ritað í lögmálinu? Hvernig lest þú?“
Hann svaraði: „Elska skalt þú Drottin, Guð þinn, af öllu hjarta þínu, allri
sálu þinni, öllum mætti þínum og öllum huga þínum og náunga þinn eins og
sjálfan þig.“
Jesús sagði við hann: „Þú svaraðir rétt. Ger þú þetta og þú munt lifa.“
Í svari sínu vitnar Jesús í sína
Biblíu, hebresku Biblíuna, sem við nefnum Gamla testamentið. Grundvöllur
gyðinglegrar trúar er ástin á Guði, að elska Guð og þjóna Guði, snúa sér til
Guðs af öllu hjarta, sálu og mætti, og ganga á öllum vegum Guðs. Þetta er
ekkert einhliða boð, fyrirskipun út í bláinn, nei hún hvílir á þeirri
sannfæringu að „Drottinn Guð elskar þig“ (5Mós 23.5).
5Mós 6.4-5
Heyr, Ísrael. Drottinn, Guð vor, Drottinn er einn. Þú skalt elska Drottin, Guð þinn,
af öllu hjarta þínu, allri sálu þinni og af öllum mætti þínum.
5Mós
10.12-13 Og nú, Ísrael, hvers
krefst Drottinn, Guð þinn, annars af þér en að þú óttist
Drottin, Guð þinn, gangir á öllum vegum hans og elskir hann, að þú
þjónir Drottni, Guði þínum, af öllu hjarta þínu og allri
sálu þinni og haldir boð Drottins og lög sem ég set þér í dag svo að
þér vegni vel?
2Kon
23.25 Um Jósía konung: Enginn
konungur á undan honum hafði eins og hann snúið sér til Drottins af öllu hjarta
sínu, allri sálu sinni og öllum mætti sínum eins og lögmál Móse bauð.
Jós
22.5 En gætið þess vandlega að halda boð
það og lögmál sem Móse, þjónn Drottins, lagði fyrir ykkur, að elska Drottin,
Guð ykkar, ganga á öllum vegum hans, halda öll boð hans, bindast honum og þjóna
af öllu hjarta og allri sálu.
3Mós 19.18
Þú skalt elska náunga þinn eins og sjálfan þig. Ég
er Drottinn.
Og eins og kærleikur Guðs er forsenda
ástar okkar á Guði er afleiðingin skýr: Að elska náunga sinn eins og sjálfa
sig. Þessi ástarþríhyrningur á sér upphaf í Guði, sem er kærleikur, eins og við
heyrðum í síðari ritningarlestrinum, kallar fram ást í hjarta, sálu og huga
okkar og hefur afleiðingar í því að við beinum mætti okkar að því að elskan flæði
áfram, finni sér farveg út til alls sem lifir.
Þess vegna er kærleikurinn upphaf
lögmálsins, allt lögmálið felst í ástinni, þetta er hið konunglega boðorð
Ritningarinnar.
Róm 13.8-10
Skuldið ekki neinum neitt nema það eitt að elska hvert annað því að sá sem
elskar náunga sinn hefur uppfyllt lögmálið. Boðorðin: „Þú skalt ekki drýgja
hór, þú skalt ekki morð fremja, þú skalt ekki stela, þú skalt ekki girnast,“ og
hvert annað boðorð er innifalið í þessari grein: „Þú skalt elska náunga þinn
eins og sjálfan þig.“ Kærleikurinn gerir ekki náunganum mein. Þess vegna
er kærleikurinn uppfylling lögmálsins.
Gal
5.14 Allt lögmálið felst í þessu eina
boðorði: „Þú skalt elska náunga þinn eins og sjálfan þig.“
Jak 2.8
Ef þið uppfyllið hið konunglega boðorð Ritningarinnar: „Þú skalt elska náunga
þinn eins og sjálfan þig,“ þá gerið þið vel.
Við ættum
ekki að þurfa á nákvæmum útlistunum á hvernig kærleikurinn virkar í verki,
flóknu laga- og regluverki sem segir okkur nákvæmlega hvernig á að bregðast við
í ólíkustu aðstæðum. Þess ætti ekki að vera þörf. Kærleikurinn er nóg.
En vegna
syndarinnar, sundrungar okkar frá uppsprettu kærleikans, Guði, vegna þess
tengslarofs sem býr djúpt í sál mannkyns, virðist kærleikurinn ekki vera nóg.
Við þurfum sífellt að leiðrétta okkur og annað fólk, sífellt að vera á
varðbergi gagnvart kulda hjartans, frosti hugans, vanmætti sálarinnar,
máttleysi kærleika okkar. Okkur er um megn að elska okkur sjálf, hvað þá annað
fólk og fyrirbæri lífsins.
Inn í vanmátt okkar, kærleiksþurrð, tengslaleysi og sundrung, frá Guði,
okkur sjálfum og öðru sem lifir, koma orð Jesú. Hér heyrum við orð hans eins og
Jóhannes guðspjallamaður skynjaði þau og skildi. Boð Jesú, orð Jesú er skýrt:
Hann kallar okkur til að lifa með sér í kærleika, að lifa kærleika sinn út til
heimsins.
Jóh 15.12-17 Þetta er mitt boðorð, að þér elskið hvert annað eins
og ég hef elskað yður. Enginn á meiri kærleik en þann að leggja líf sitt í
sölurnar fyrir vini sína. Þér eruð vinir mínir ef þér gerið það sem ég býð
yður. Ég kalla yður ekki framar þjóna því þjónninn veit ekki hvað húsbóndi hans
gerir. En ég kalla yður vini því ég hef kunngjört yður allt sem ég heyrði af
föður mínum. Þér hafið ekki útvalið mig heldur hef ég útvalið yður. Ég hef ákvarðað
yður til að fara og bera ávöxt, ávöxt sem varir svo að faðirinn veiti yður
sérhvað það sem þér biðjið hann um í mínu nafni. Þetta býð ég yður, að þér
elskið hvert annað.
Vinir Jesú
sem vitum allt sem Jesús veit. Vinir Jesú, sem hann hefur útvalið og ákvarðað
til að fara, fara og bera ávöxt. Við vitum ekki hvernig, við kunnum ekki að
elska, ónýtir þjónar erum við (Lúk 17.10), við erum vanmáttug og sundruð og finnum
ekki þennan kærleika sem þó er það eina sem Guð biður okkur um.
Góðu
fréttirnar eru að Guð er uppspretta lífs okkar, uppspretta kærleikans,
uppspretta allra ávaxta lífs okkar.
Sálm 36.8-10
Hversu dýrmæt er miskunn þín, ó Guð,
mannanna börn leita hælis í skugga vængja þinna.
Þau seðjast af nægtum húss þíns
og þú lætur þau drekka úr lækjum unaðssemda þinna
því að hjá þér er uppspretta lífsins,
í þínu ljósi sjáum vér ljós.
Komum til
Guðs, komum til hans sem lagði allt í sölurnar, komum og látum uppbyggjast,
þiggjum nærandi ást Guðs sem gefur kraftinn til góðra verka (sbr. 1Pét 2.2-10).
Gefum Guði vanmátt okkar og allt það sem aðskilur okkur frá hjarta Guðs, frá
sálu Guðs, frá huga Guðs, frá mætti Guðs. Tökum við gjöf kærleikans sem
streymir þaðan inn í okkar hjarta, sálu, huga og mátt, og áfram út, út til alls
sem lifir.
1Jóh 4.10-16 Þetta er kærleikurinn: Ekki að við elskuðum Guð heldur að hann elskaði
okkur og sendi son sinn til að vera friðþæging fyrir syndir okkar.
Þið elskuðu, fyrst Guð hefur elskað
okkur svo mikið þá ber okkur einnig að elska hvert annað. Enginn hefur nokkurn
tíma séð Guð. Ef við elskum hvert annað þá er Guð í okkur og kærleikur hans er
fullkomnaður í okkur. Guð hefur gefið okkur anda sinn og þannig vitum við að
við erum í honum og hann í okkur. Við höfum séð og vitnum að faðirinn hefur
sent soninn til að vera frelsari heimsins. Hver sem játar að Jesús sé sonur
Guðs, í honum er Guð stöðugur og hann í Guði. Við þekkjum kærleikann, sem Guð
hefur á okkur, og trúum á hann. Guð er kærleikur og sá sem er stöðugur í kærleikanum er stöðugur í Guði og Guð er stöðugur í honum.
